Najczęściej zadawane pytania

Najczęściej zadawane pytania


Problemy poruszone w pytaniach i odpowiedziach pomogą Państwu lepiej przygotować się do wizyty – polecam prześledzenie tego działu.

Oczywiście, że NIE !!! Chociaż choroby tarczycy są najczęstsze. Endokrynologia zajmuje się chorobami wszystkich narządów które wydzielają hormony, tzn. podwzgórza, przysadki mózgowej, przytarczyc, trzustki (cukrzyca), nadnerczy, jąder, jajników, kości, a także komórek tzw. rozproszonego układu wydzielającego hormony, które mogą się znajdować w każdym narządzie ciała ludzkiego.

Niekoniecznie. Badania hormonalne krwi określają jedynie czynność hormonalną tarczycy, nie mają najczęściej nic wspólnego z jej budową. Nie pozwalają na rozpoznanie guzków łagodnych a także raka tarczycy.

Nie trzeba. Podczas pierwszej wizyty oraz wizyt kontrolnych sam wykonuję pacjentom/kom usg tarczycy – jest to niezbędne do postawienia właściwej diagnozy, kwalifikacji zmian ogniskowych tarczycy do biopsji oraz wypowiedzenia się podczas kontroli czy zmiany ogniskowe tarczycy nie powiększają się.

Nie trzeba. Badanie można wykonać o każdej porze dnia, pacjent/ka nie musi być na czczo.

Jest to stan nadmiaru hormonów tarczycy w organizmie człowieka, objawiający się w badaniach laboratoryjnych obniżeniem wartości TSH oraz niekiedy wzrostem fT3 i fT4. Klinicznie pacjent/ka może odczuwać niektóre z wymienionych objawów: niepokój, rozdrażnienie, drżenie dłoni, wypadanie włosów, łamliwość paznokci, kołatanie serca, nadmierną potliwość, osłabienie, biegunkę, zwiększone łaknienie, redukcję masy ciała, nieregularne miesiączki – najczęściej skrócenie cyklu.

Jest to stan niedoboru hormonów tarczycy w organizmie człowieka, objawiający się w badaniach laboratoryjnych wzrostem wartości TSH oraz niekiedy obniżeniem fT3 i fT4. Klinicznie pacjent/ka może odczuwać niektóre z wymienionych objawów: zmęczenie, senność, ograniczenie tolerancji wysiłku, zaburzenia pamięci i koncentracji, zaparcia, wzrost masy ciała, wypadające włosy, kruche paznokcie, uczucie zimna – szczególnie kończyn, obniżenie nastroju do depresji włącznie, sztywność kości i stawów, drętwienie dłoni, wzrost ciśnienia tętniczego krwi, nieregularne miesiączki – najczęściej wydłużenie cyklu, wzrost poziomu cholesterolu we krwi.

Podwyższony poziom przeciwciał stanowi jedynie wartość informacyjną dla lekarza i pacjenta i nie wymaga specjalnego leczenia. Jedynie konsekwencje „działania” przeciwciał, tzn. nadczynność lub niedoczynność tarczycy jest wskazaniem do podjęcia leczenia.

Biorąc pod uwagę, że ponad 50% ludności ma guzka tarczycy i większość z tych zmian wymaga jedynie dalszej obserwacji w usg – nie należy się martwić. Tylko 5-9% guzków tarczycy można wyczuć palpacyjnie przez skórę szyi, pozostałe wykrywa usg. Guzek tarczycy może być: łagodnym rozrostem, zmianą zwyrodnieniową, ogniskiem włóknienia oraz rzadko rakiem tarczycy. W Polsce zachorowalność na raka tarczycy wynosi 40-50 na 1 milion osób rocznie co odpowiada 1500 – 1800 zachorowań rocznie w całym kraju. W porównaniu z najczęstszym nowotworem na świecie – rakiem płuc – 550 zachorowań rocznie w Polsce na 1 milion osób – stanowi to istotną różnicę.

Biopsja tarczycy oznacza nakłucie jej cienką 0,5 – 0,4 mm igłą w celu pobrania pojedynczych komórek tarczycowych z guzka (nie wycinka) do oceny przez lekarza patomorfologa. Biopsja pozwala odróżnić guzki tarczycy łagodne od złośliwych oraz zakwalifikować pacjenta/kę do operacji tarczycy lub dalszej obserwacji i kontroli usg guzków.

Nie trzeba się do biopsji tarczycy specjalnie przygotowywać. Pacjent/ka nie musi być na czczo. Tarczyca jest narządem leżącym pod skórą – nie łączy się ona z gardłem ani z układem oddechowym.

Do biopsji tarczycy nie ma praktycznie przeciwskazań – można ją wykonywać u pacjentów starszych jak i obarczonych różnymi chorobami. Podczas planowania biopsji pacjent/ka powinien/a poinformować lekarza o przyjmowaniu leków „rozrzedzających krew” tzn: Acenocumarolu, Varfinu, Pradaxy, Xarelto, Plavixu, Aclotinu.

Najczęściej nie. Potwierdzenie w biopsji cytologicznej łagodności guzka/ków tarczycy pozwala na dalszą obserwację ich w usg i nie wymaga leczenia operacyjnego. Tylko guzki złośliwe, podejrzane o złośliwość lub duże (ponad 3 cm) stanowią wskazanie do operacji.

Najczęściej nie. Potwierdzenie w biopsji cytologicznej łagodności guzka/ków tarczycy pozwala na dalszą obserwację ich w usg i nie wymaga leczenia operacyjnego. Tylko guzki złośliwe, podejrzane o złośliwość lub duże (ponad 3 cm) stanowią wskazanie do operacji.

Scyntygrafia jest badaniem czynnościowym oceniającym pracę tarczycy. Badanie to jest całkowicie bezpieczne i odbywa się w przychodni specjalistycznej zwanej Zakładem Medycyny Nuklearnej (najbliżej w Opolu lub w Gliwicach), trwa 1 lub 2 dni. Służy rozpoznaniu tzw. guzków ciepłych (gorących) odpowiedzialnych najczęściej za nadczynność tarczycy lub zimnych wymagających czujności onkologicznej, różnicowaniu przyczyn nadczynności tarczycy oraz kwalifikacji do leczenia jodem radioaktywnym

Do leczenia jodem radioaktywnym kwalifikujemy pacjentów z nadczynnością tarczycy, głównie z nawrotową postacią choroby Gravesa – Basedowa – szczególnym typem autoimmunologicznego zapalenia tarczycy, pacjentów z guzkami gorącymi oraz w celu zmniejszenia wola u pacjentów, którzy nie zgadzają się na leczenie operacyjne tarczycy lub się do niego nie kwalifikują z uwagi na obciążenia medyczne. Warunkiem podjęcia tego rodzaju leczenia jest wystarczająca zdolność tarczycy do wychwytywania jodu.

Leczenie jodem radioaktywnym w dawkach używanych do leczenia nadczynności tarczycy jest bezpieczne. Można je stosować w każdej grupie wiekowej. Po otrzymaniu dawki leczniczej jodu w postaci kapsułki do połknięcia nie wolno przez 2 tygodnie opuszczać domu, nie wolno kontaktować się z dziećmi i kobietami w ciąży. Pacjenci/ki w wieku rozrodczym po leczeniu muszą przez pół roku stosować skuteczną aktykoncepcję. Należy liczyć się z wystąpieniem niedoczynności tarczycy – co nie jest uważane za powikłanie leczenia tylko za lepsze wyjście z sytuacji gdyż nadczynność tarczycy jest bardziej niebezpieczna dla pacjenta niż niedoczynność, a leki stosowane w nadczynności są toksyczne.

NIE, w razie potrzeby można je powtórzyć a nawet leczyć po raz trzeci. W celu zmniejszenia objętości tzw. wola obojętnego stosuje się celowo 2 leczenia w krótkim odstępie czasu.

Zależnie od choroby i czasu jej trwania od 2 do 12 m-cy. Kolejna wizyta jest zaplanowana w „zaleceniach” na Karcie Informacyjnej z wizyty w moim gabinecie.

Koniecznie tak. Niedobór (TSH powyżej 2,5 uIU/ml) hormonów tarczycy w ciąży jest zjawiskiem bardzo częstym. Nie jest on jednoznaczny z chorobą tarczycy a może odpowiadać czynnościowemu niedoborowi hormonów tarczycowych w ciąży, który wymaga leczenia, co zapewnia prawidłowy rozwój zarodka a następnie płodu. Po urodzeniu dziecka najczęściej leczenie można wtedy odstawić.
Należy pamiętać jeszcze o trzech kwestiach:
• W ciąży mogą ujawnić się po raz pierwszy choroby tarczycy, które w przypadku niepodjęcia leczenia stanowią zagrożenie dla rozwijającego się dziecka.
• Objawy prawidłowej ciąży mogą sugerować zarówno nadczynności jak i niedoczynności tarczycy co stanowi dodatkową trudność w diagnostyce tarczycy u kobiet w ciąży.
• Normy badań krwi oceniające czynność tarczycy (tzn. zakresy wartości prawidłowych, które dostajemy na wyniku badania z laboratorium) nie są właściwe dla kobiet w ciąży. W każdym z 3 trymestrów ciąży normy te ulegają zmianie a uzyskanie wyniki muszą być oceniane przez lekarza.

Co 4 – 8 tygodni w zależności od zaburzeń czynności tarczycy. Płód w miarę postępu ciąży rośnie co zwiększa zapotrzebowanie na hormony tarczycy niezbędne do jego prawidłowego rozwoju. W przypadku przyjmowania preparatu L-tyroksyny (Euthyroxu, Letroxu) jej dawkę należy dostosowywać do zmieniających się wyników badań laboratoryjnych. Na każdą wizytę należy dostarczyć świeży wynik poziomu TSH i fT4.